Δίνοντας Κίνητρα σε έναν Έφηβο

Όταν οι γονείς ρωτούν «Πώς μπορώ να δώσω κίνητρα στον έφηβό μου;», συνήθως εννοούν «Πώς μπορώ να κάνω τον έφηβό μου να κάνει αυτό που θέλω; Πώς μπορώ να τον κάνω να έχει ισορροπία στη ζωή του; Πώς μπορώ να τον κάνω να κλείσει τον υπολογιστή, να βγει έξω ή απλώς να κάνει οτιδήποτε εκτός απ’ το να κάθεται και να μην κάνει τίποτα;» Σύμφωνα με τον ιστότοπο Positive Discipline, το κλειδί είναι η ενθάρρυνση.

Κοπλιμέντα

Οι άνθρωποι ενεργούν καλύτερα όταν αισθάνονται καλύτερα. Τίποτα δε συγκρίνεται με το να ακούσεις ένα κοπλιμέντο για κάτι για το οποίο αισθάνεσαι καλά ή να επιβεβαιώνεσαι για να βελτιωθούν τα κίνητρά σου. Αυτό ισχύει για όλους, αλλά ειδικά για τους έφηβους, οι οποίοι συχνά ακούν ατελείωτη κριτική, γκρίνια και παράπονα για τις άσχημες επιδόσεις τους. Αν συνηθίζετε να χρησιμοποιείτε τον έπαινο ως κίνητρο, ίσως να το βρίσκετε δύσκολο να βρείτε κάτι αξιέπαινο στη συμπεριφορά του εφήβου σας. Γι’ αυτόν το λόγο προτείνεται η ενθάρρυνση, επειδή λειτουργεί ακόμη και όταν τα παιδιά περνάνε άσχημη φάση και κάνουν λάθη.

Ένα μέρος όπου μπορείτε να εξασφαλίσετε πως όλοι μπορούν να λάβουν ένα κοπλιμέντο ή να νιώσουν ότι τους εκτιμούν είναι μια οικογενειακή συνάντηση. Αν έχετε εβδομαδιαίες συναντήσεις και ξεκινάτε κάθε συνάντηση με κάτι θετικό, ο έφηβός σας μπορεί να θέλει να συμμετέχει στις συναντήσεις αυτές μόνο και μόνο γι’ αυτό.

Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, αναζητήστε τρόπους να δώσετε στα παιδιά σας να καταλάβουν πόσο μοναδικά είναι, τι εκτιμάτε σε εκείνα, πόσο αξιολάτρευτα ήταν ως μικρά παιδιά. Πείτε τους ιστορίες για όσα έκαναν μικρά. Ρωτήστε τους αν υπάρχει κάτι που θα ήθελαν να λένε οι άλλοι για εκείνους ή να προσέχουν σε αυτούς και βεβαιωθείτε ότι τους λέτε ακριβώς αυτό που θέλουν να ακούσουν. Θα τους αρέσει να το ακούνε, ακόμη κι αν είναι εκείνοι οι ίδιοι αυτοί που σας είπαν τι ήθελαν.

Χιούμορ

Οι έφηβοι απολαμβάνουν την αίσθηση του χιούμορ και ανταποκρίνονται σε αυτό πολύ καλύτερα απ’ ό,τι σε κηρύγματα και γκρίνια. Οι παρακάτω περιπτώσεις δείχνουν πώς οι γονείς χρησιμοποιούν χιούμορ για να προσκαλέσουν τη συνεργασία και να ελαφρύνουν τα πράγματα.

Όταν μια έφηβη ξέχασε να στρώσει το τραπέζι, η μαμά της σέρβιρε το γεύμα κατευθείαν πάνω στο τραπέζι χωρίς να βάλει τραπεζομάντηλο, μαχαιροπίρουνα και ποτήρια. Όλοι γέλασαν με την ασυνήθιστη εικόνα. Το τραπέζι ήταν στρωμένο στην ώρα του έκτοτε.

Ο Πέτρος ήταν πατέρας τριών εφήβων και χρησιμοποιούσε στοιχήματα και μαντεψιές για να κινητοποιήσει τα παιδιά του και να προσθέσει χιούμορ στην κατάσταση. Όταν ο Πέτρος παρατήρησε ότι οι δουλειές στο σπίτι δε γίνονταν, έλεγε «Κάποιος ξέχασε να κάνει κάτι που είχαμε συμφωνήσει σήμερα. Θα δώσω ένα ευρώ στον πρώτο που θα μαντέψει τι ήταν αυτό.» Οι έφηβοι έτρεχαν γύρω γύρω στο σπίτι προσπαθώντας να βρουν τον ένοχο, ώστε να κερδίσουν το ευρώ.

Κάποια άλλη στιγμή, ο Πέτρος είπε: «Στοιχηματίζω δυο ευρώ ότι δεν μπορείτε να καθαρίσετε τον κήπο πριν ξεκινήσει ο αγώνας.» Χρησιμοποιούσε αποτελεσματικά τα στοιχήματα επειδή ήταν σπάνια και αναπάντεχα. Αν ο Πέτρος προσπαθούσε να χρησιμοποιήσει τα στοιχήματα ως επιβράβευση ή δωροδοκία, τα παιδιά του θα αισθάνονταν ότι δεν τα σεβόταν, αφού θα υπονοούσε ότι ο μόνος λόγος που βοηθούσαν την οικογένεια ήταν τα χρήματα.

Ας κλείσουμε μια συμφωνία με τη χρήση εγγυήσεων

«Θα κάνω μια συμφωνία μαζί σου. Αν βγάζεις εσύ τον σκύλο βόλτα τις καθημερινές, θα σου κάνω ένα σπέσιαλ χατίρι τα σαββατοκύριακα.»

«Θα κάνω μια συμφωνία μαζί σου. Θα πάρω εσένα και τους φίλους σου από το σινεμά, αν βρεις κάποιον άλλον γονιό να σε πάει.»

«Θα κάνω μια συμφωνία μαζί σου. Όσα χρήματα συγκεντρώσεις για την καινούρια μπλούζα (κιθάρα, παιχνίδι κλπ) άλλα τόσα θα σου δώσω κι εγώ για τον σκοπό αυτό.»

Οι εγγυήσεις δουλεύουν πολύ καλά με τους εφήβους. Αν θέλουν να δανειστούν κάτι δικό σας, χρειάζεται να σας δώσουν κάποια εγγύηση που θα επιστρέψετε εσείς, όταν κι εκείνοι επιστρέψουν αυτό που δανείστηκαν. Καλή εγγύηση μπορεί να είναι ένα αγαπημένο τους ρούχο, το κινητό τηλέφωνο, κλπ. Χρειάζεται να είναι ένα αντικείμενο που έχει αξία για τον έφηβο.

Κινητοποίηση μέσω Συμμετοχής

Η Ντόρα μοιράστηκε τα ακόλουθα στην ομάδα γονέων: «Η κόρη μου τα πάει εξαιρετικά καλά στο σχολείο. Παίρνει τον υψηλότερο βαθμό στα περισσότερα τεστ και δεν αισθάνεται πιεσμένη. Στην τελευταία συνάντηση με τους καθηγητές, ζήτησε πιο δύσκολη δουλειά από τους καθηγητές.» Τα άλλα μέλη της ομάδας ήθελαν να μάθουν τι κινητοποιούσε τόσο πολύ τη κόρη της Ντόρας.

Η Ντόρα τότε μοιράστηκε τα ακόλουθα: «Έχω μάθει ότι δουλεύει πολύ καλά με την κόρη μου το να της εξηγώ το κέρδος που θα έχει αν τα πηγαίνει καλά. Χρησιμοποιώ κάθε ευκαιρία για της το επισημάνω. Όταν μαθαίνει κάτι καινούριο, το πηγαίνω στο επόμενο επίπεδο με περισσότερες πληροφορίες κι έπειτα επισημαίνω γιατί είναι τόσο καταπληκτικό να μαθαίνεις, ότι μαθαίνεις ένα πράγμα και ανοίγεται ένας ολόκληρος νέος κόσμος.»

Η από κοινού επίλυση προβλημάτων δουλεύει με τους εφήβους

Τέσσερα βήματα για την από κοινού επίλυση προβλημάτων

1.      Ο έφηβος μοιράζεται τα θέματά του/της και τους στόχους.

2.      Ο γονέας μοιράζεται τα θέματά του/ της και τους στόχους.

3.      Αν οι στόχοι του εφήβου και του γονέα απέχουν πολύ, εξερευνήστε ιδέες για να βρείτε επιλογές.

4.      Ο έφηβος και ο γονέας διαλέγουν μια επιλογή που μπορούν και οι δυο να εφαρμόσουν και την προσπαθούν για λίγο καιρό.

Παρακολούθηση

Τα κίνητρα των εφήβων που έχουν παρουσιαστεί παραπάνω είναι αρκετά γρήγορα και εύκολα. Η παρακολούθησή τους είναι πιο περίπλοκη και απαιτεί καθοδήγηση εκ μέρους σας, αλλά αξίζει την προσπάθεια, επειδή είναι μια σίγουρη μέθοδος που πραγματικά βοηθάει τους εφήβους να τηρούν τα συμφωνημένα. Η παρακολούθηση είναι μια άριστη εναλλακτική στις αυταρχικές μεθόδους ή στην ανεκτικότητα. Με την παρακολούθηση, μπορείτε να ικανοποιήσετε τις ανάγκες μιας περίστασης, διατηρώντας την αξιοπρέπεια και το σεβασμό όσων εμπλέκονται. Η παρακολούθηση είναι επίσης ένας τρόπος να βοηθήσετε τους εφήβους να μάθουν τις δεξιότητες ζωής που χρειάζονται, ώστε να νιώσουν καλά για τον εαυτό τους ενώ μαθαίνουν να είναι συνεισφέροντα μέλη της κοινωνίας.

Η παρακολούθηση είναι μια προσέγγιση τεσσάρων βημάτων που διδάσκει συνεργασία, δεξιότητες ζωής και υπευθυνότητας, παρά την αντίσταση. Έχει αποτέλεσμα είτε προσπαθείτε να τους απομακρύνετε από τον υπολογιστή, να παρευρεθούν σε μια οικογενειακή μάζωξη ή να είναι εντάξει απέναντι στις ευθύνες τους προς τον εαυτό τους και την οικογένεια. Το κλειδί είναι ότι η παρακολούθηση περιλαμβάνει εσάς, επειδή εσείς είστε ο ένας και μοναδικός που εφαρμόζει την παρακολούθηση. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο έφηβός σας επίσης παρακολουθεί την εφαρμογή, αλλά σπάνια χωρίς τη δική σας συμμετοχή.

Τέσσερα βήματα για αποτελεσματική παρακολούθηση

1.      Κάντε μια φιλική συζήτηση με τον έφηβό σας για να συγκεντρώσετε πληροφορίες σχετικά με το τι συμβαίνει αναφορικά με το πρόβλημα. Πρώτα ακούστε και μετά μοιραστείτε τις σκέψεις σας.

2.      Βολιδοσκοπήστε λύσεις με τον έφηβό σας. Χρησιμοποιήστε χιούμορ και πείτε και μερικές υπερβολές. Επιλέξτε μια που και οι δυο σας συμφωνείτε. Η εύρεση μιας λύσης που αρέσει και στους δυο μπορεί να χρειαστεί κάποια διαπραγμάτευση, επειδή η λύση που προτιμάτε μπορεί να είναι διαφορετική από εκείνη του εφήβου σας.

3.      Συμφωνήστε σε μια ημέρα και ώρα ως προθεσμία.

4.      Κατανοήστε τους εφήβους αρκετά καλά ώστε να γνωρίζετε πως η προθεσμία πιθανόν να μη γίνει σεβαστή και απλώς εφαρμόστε τη συμφωνία με ευγένεια και αυστηρότητα αποδίδοντας στον έφηβο την ευθύνη που του αναλογεί.

Τέσσερεις παγίδες που ακυρώνουν την παρακολούθηση

1.      Η πεποίθηση ότι οι έφηβοι σκέφτονται με τον τρόπο που σκέφτεστε εσείς και έχουν τις ίδιες προτεραιότητες με εσάς.

2.      Η επικριτικότητα (σε αντίθεση με την εστίαση στο θέμα που συζητείται).

3.      Η μη συμφωνία για συγκεκριμένη προθεσμία.

4.      Η μη διασφάλιση της αξιοπρέπειας και του σεβασμού για σας και τον έφηβό σας.

Τέσσερα σημεία για αποτελεσματική παρακολούθηση

1.      Κρατήστε τα σχόλιά σας απλά, συμπαγή και φιλικά. («Παρατήρησα πως δεν έκανες τη δουλειά που είχες. Μπορείς, σε παρακαλώ, να την κάνεις τώρα;»)

2.      Απαντώντας σε ενστάσεις, ρωτήστε «Ποια ήταν η συμφωνία μας;»

3.      Απαντώντας σε περαιτέρω ενστάσεις, κλείστε το στόμα σας και χρησιμοποιήστε μη λεκτική επικοινωνία. (Δείξτε το ρολόι σας. Χαμογελάστε. Δώστε μια αγκαλιά και δείξτε ξανά το ρολόι σας.) Βοηθάει η κατανόηση της ιδέας «τα λιγότερα είναι περισσότερα». Όσο λιγότερα λέτε, τόσο πιο αποτελεσματικοί θα είστε. Όσο περισσότερα λέτε, τόσο περισσότερα πυρομαχικά δίνετε στα παιδιά σας για μια διαφωνία – την οποία και θα κερδίζουν κάθε φορά.

4.      Όταν ο έφηβός σας υποχωρήσει (μερικές φορές με έντονη ενόχληση), πείτε «Σε ευχαριστώ που τηρείς τη συμφωνία».

 

 

Ολόκληρο το άρθρο βρίσκεται εδώ

https://www.positivediscipline.com/articles/how-do-you-motivate-teen-yes-it-possible