Επιστροφή στο σχολείο εν μέσω πανδημίας
Μετά τις προκλήσεις της περσινής χρονιάς, τα παιδιά επιτέλους μπορούν και πάλι να είναι παιδιά. Αυτή η σχολική χρονιά σηματοδοτεί την επανένωση με τους φίλους, κάποιου είδους κανονικό πρόγραμμα και την ευκαιρία να δείξουν στους φίλους τους τα νέα τους ρούχα, τις τσάντες και τα σχολικά τους είδη. Αυτό είναι καλό για τα ίδια και για τους γονείς, σωστά; Ενώ υπάρχουν ακόμα ανησυχίες για την ασφάλεια των παιδιών από τις τελευταίες παραλλαγές του COVID-19, τουλάχιστον κάποιοι γονείς δεν θα ανησυχούν ότι πρέπει να διδάξουν άλγεβρα ή να ακούν μαθήματα μεταξύ των διαδικτυακών meeting που έχουν. Δυστυχώς, κάποια παιδιά μπορεί να μη θέλουν να επιστρέψουν. Για εκείνα, το σπίτι σημαίνει ένα ασφαλές καταφύγιο από πολλούς στρεσογόνους παράγοντες που αντιμετώπιζαν στο σχολείο. Από την άλλη, τα παιδιά που ενθουσιάζονται με την επιστροφή στο σχολείο τώρα πρέπει να προσαρμοστούν στα ισχύοντα πρωτόκολλα προστασίας από τον COVID-19. Όπως και να έχει, η μετάβαση πίσω στο σχολείο μπορεί να είναι λίγο αγχωτική για το παιδί σας.
Συνεπώς, τι μπορείτε να κάνετε, αν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας δυσκολεύεται με την αλλαγή αυτή; Η ψυχολόγος Vanessa Jensen, PsyD, ABPP, προσφέρει συμβουλές για να γίνει η διαδικασία αυτή ευκολότερη.
Γιατί η καλή αλλαγή μπορεί να είναι επίσης στρεσογόνα
«Γενικά, η επιστροφή στο σχολείο είναι μεγάλη αλλαγή. Είναι μια καινούρια συνθήκη, ειδικά για τα παιδιά που πάνε από το δημοτικό στο γυμνάσιο ή από το γυμνάσιο στο λύκειο» υποστηρίζει η Dr.Jensen. «Είναι ένας ολοκαίνουριος κόσμος και ξαφνικά περιμένουμε από τα παιδιά να ξέρουν τι πρέπει να κάνουν. Είναι τεράστια η αλλαγή από το μικρό χώρο του σπιτιού στον κόσμο της επιστροφής στο σχολείο.»
Πώς να αναγνωρίσετε ότι το παιδί σας δυσκολεύεται
Η Dr. Jensen προσθέτει ότι, αν δεν είστε σίγουροι ότι το παιδί σας δυσκολεύεται με τη μετάβαση της επιστροφής στο σχολείο, σκεφτείτε πώς συνήθως συμπεριφέρεται όταν αγχώνεται και παρατηρήστε τις συμπεριφορές αυτές. Για παράδειγμα, αν το παιδί σας έχει πονοκεφάλους ή στομαχόπονους όταν αγχώνεται, τότε θα γνωρίζετε ότι το σχολείο το αγχώνει, αν αρχίσει να τους παρουσιάζει συχνότερα.
«Τείνουμε να πηγαίνουμε προς συγκεκριμένες συμπεριφορές, όταν αγχωνόμαστε. Η πρότασή μου είναι οι γονείς να σκέφτονται τι κάνει το παιδί τους όταν αγχώνεται» δηλώνει. «Σκεφτείτε τις συμπεριφορές στις οποίες συνήθως καταφεύγει, είτε αυτή είναι να κρύβεται στις πίσω θέσεις μιας μικρής ομάδας είτε να παραβιάζει τους κανόνες και να προσπαθεί να είναι ο κλόουν της παρέας. Άπαξ και αναγνωρίσετε τι τείνει να κάνει υπό συνθήκες στρες, αυτό είναι μάλλον εκείνο που θα δείτε να κάνει καθώς εισάγεται σε μια νέα κατάσταση.»
Βοηθώντας τους εφήβους να προσαρμοστούν
Όλοι θυμόμαστε την εφηβεία μας. Κάποιοι από εμάς ήμασταν ατίθασοι και φωνακλάδες. Κάποιοι ήμασταν συνεσταλμένοι και ήσυχοι. Ωστόσο, ανεξάρτητα από την προσωπικότητά μας, οι περισσότεροι από εμάς κρατήσαμε τους έρωτές μας, την τρέλα μας και τις δυσκολίες μας κρυφά. Η Dr. Jensen μας συμβουλεύει να τα έχουμε όλα αυτά κατά νου, όταν μιλάμε για τους εφήβους μας. Ενώ είναι φυσικό να θέλουμε να γνωρίζουμε κάθε μικρό θέμα της ζωής του εφήβου μας, το να κρυφακούμε ή να τους πολιορκούμε θα κάνει τα πράγματα χειρότερα.
Αν το παιδί σας είναι γενικά ικανό να χειρίζεται τα πράγματα, δώστε του λίγο χώρο. Αλλά αν ανησυχείτε, μπορείτε πάντα να πείτε κάτι όπως «Φαίνεσαι αγχωμένος. Να ξέρεις πως πάντα είμαι εδώ» ή «Έχεις μιλήσει στους φίλους σου;» Και αν έχουν μιλήσει με τους φίλους τους, μπορείτε πάντα να προσθέστε «Αν θες να μιλήσεις σε εμένα, είμαι εδώ.» Η Dr. Jensen αποκαλεί αυτήν την προσέγγιση τη θεωρία της σταγόνας, καθώς πέφτουν μικρά υπονοούμενα/σταγόνες ότι το παιδί σας μπορεί να απευθυνθεί σε εσάς, αν τα πράγματα δυσκολέψουν πολύ.
Η Dr. Jensen διευκρινίζει: «Γεμίζετε το περιβάλλον του παιδιού με σταγόνες λέγοντας ότι είστε διαθέσιμοι ή ότι θα είστε στο γραφείο σας, αν θέλουν να σας μιλήσουν. Το παιδί σας θα απευθυνθεί σε εσάς, όταν νιώσει άνετα. Καθησυχάστε το ήρεμα και σταδιακά. Αν κατακλύσετε το παιδί σας με ερωτήσεις (και αυτό παραλληλίζεται με το να πετάτε έναν κουβά νερό στο παιδί), θα σκεφτεί πως θα προτιμούσε να μην έρθει σε εσάς. Οπότε, δώστε του χώρο. Ξέρει ότι είστε εκεί. Απλώς βεβαιώστε το ότι αν τα πράγματα δυσκολέψουν, θα είστε εκεί για εκείνο.»
Όλοι γνωρίζουμε ότι κάποια παιδιά νομίζουν πως οι γονείς τους δεν θα μπορέσουν ποτέ να κατανοήσουν τις δυσκολίες της εφηβείας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ένας «κουλ» θείος ή θεία μπορούν να βοηθήσουν. Η Dr. Jensen υποστηρίζει πως μπορούμε να ρίξουμε τις σταγόνες προς την κατεύθυνση ενός άλλου ενήλικα που εσείς και ο έφηβός σας εμπιστεύεστε, ώστε να τον ενθαρρύνετε να απευθυνθεί σε κάποιον, αν νιώσι ότι δυσκολεύεται. Μπορείτε, λοιπόν, να πείτε «η θεία Ελένη είναι καλή ακροάτρια» ή «ο Θείος Κώστας ρωτάει συνεχώς για εσένα».
Πώς να βοηθήσετε μικρότερα παιδιά να προσαρμοστούν στις αλλαγές
Είναι δύσκολο για τα μικρά παιδιά να εκφράσουν μεγάλα συναισθήματα και είναι δύσκολο για τους γονείς να αντιμετωπίσουν εκρήξεις θυμού, ειδικά αν το παιδί χτυπάει, κλωτσάει ή φωνάζει. Η Dr. Jensen λέει πως με τα μικρότερα παιδιά είναι καλό να καθιερώσετε κάποιες βάσεις σχετικά με τη συμπεριφορά. Κάποια πράγματα είναι αποδεκτά και κάποια δεν είναι. Ενημερώστε το παιδί σας ότι είναι αποδεκτό να είναι αναστατωμένο ή φοβισμένο. Αλλά δεν είναι αποδεκτό να χτυπά ή να κλωτσά.
Η σωματική βία δεν είναι ποτέ αποδεκτή. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να μιλάει για τα συναισθήματά του, όταν θυμώνει. Ρωτήστε το για ποιο λόγο έχει θυμώσει ή εξηγήστε του πώς μπορεί να σας λέει ότι είναι αναστατωμένο. Πρέπει να γίνει σαφές ότι ποτέ δεν πρέπει να απλώνει χέρι. Αυτός είναι ένας κανόνας που ισχύει όχι μόνο στο σχολείο αλλά και παντού. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας γνωρίζει ξεκάθαρα τι είναι αποδεκτό και τι όχι.
Πώς να διαχειριστείτε την εξέγερση κατά των κανόνων προστασίας από τον COVID-19
Έχετε κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να κρατήσετε ασφαλή τα μέλη της οικογένειάς σας πάνω από έναν χρόνο τώρα. Το παιδί σας έχει συμμορφωθεί για τα περισσότερα μέχρι τώρα. Αλλά ένα πράγμα είναι αναπόφευκτο: θα έχουν φίλους που ακόμα ζουν στο 2019, δηλαδή χωρίς μάσκες, χωρίς κοινωνικές αποστάσεις και καμία ανησυχία για τον COVID-19. Οπότε, τι μπορείτε να κάνετε αν το παιδί σας αρχίσει να αμφισβητεί τους κανόνες;
Η Dr. Jensen προτείνει να βοηθήσουμε τα παιδιά να κατανοήσουν ότι το να παραμείνουν ασφαλή δεν αφορά μόνο τα ίδια, αλλά αφορά και τους ανθρώπους τους οποίους αγαπάνε. Μιλήστε στο παιδί σας σχετικά με όσα πιστεύετε και πού στέκεται η οικογένειά σας. Μη μιλήσετε στο παιδί μόνο για τους κινδύνους για το ίδιο, αλλά και για τον κίνδυνο διασποράς σε όσους είναι γύρω μας.
Μπορείτε να πείτε κάτι όπως «Ξέρεις πως είναι σημαντικό για την οικογένειά μας να μείνουμε ασφαλείς για διάφορους λόγους, αλλά είναι πιο σημαντικό να σκεφτούμε τη γιαγιά, τον μπαμπά και την αδερφή σου.» Τους έφηβους και τους νεαρούς ενήλικες πρέπει να τους βοηθήσουμε να συνειδητοποιήσουν ότι αυτή δεν είναι η στιγμή να σκεφτούμε μόνο τον εαυτό μας. Αυτό είναι δύσκολο, επειδή αυτές οι ηλικιακές ομάδες είναι εγωκεντρικές και μπορούν εύκολα να επηρεαστούν από τους συνομήλικούς τους. Από την άλλη, θέλετε να ενθαρρύνετε τους εφήβους να παίρνουν τις σωστές αποφάσεις για τους ίδιους και για την οικογένεια, ακόμα κι αν δεν είστε εσείς εκεί.
Και αν δυσκολέψουν τα πράγματα, ζητήστε βοήθεια
Το μεγάλωμα παιδιών μέσα στην πανδημία δεν είναι εύκολο για κανέναν. Όταν οι γονείς προσπαθούν να επιβιώσουν στους δύσκολους καιρούς ή να δοκιμάζουν μόνοι τους διάφορες στρατηγικές, η διαδικασία μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση και μάλιστα εξαντλητική. Αντί να το κάνετε μόνοι σας, ηDr. Jensen συμβουλεύει τους γονείς να απευθύνονται σε ανθρώπους που βρίσκονται στην τροχιά του παιδιού.
«Δεν θα μπορέσετε να βοηθήσετε τα παιδιά σας, αν δεν φροντίζετε τον εαυτό σας. Είστε το πιο σημαντικό πρότυπο που έχουν τα παιδιά σας. Όλοι πιστεύουμε πως τα παιδιά μας αναζητούν πρότυπα συμπεριφοράς στους συνομήλικους, αλλά βασίζονται στους γονείς τους για τα μεγάλα θέματα. Οπότε, το καλύτερο πρότυπο που μπορείτε να γίνετε για τα παιδιά σας είναι ένα άτομο που φροντίζει τον εαυτό του και μετά φροντίζει τα παιδιά του» υποστηρίζει.
Αν έχετε απορίες για το πώς πηγαίνει το παιδί σας, η Dr. Jensenπροτείνει να μιλήσετε στους εκπαιδευτικούς του, στους προπονητές του και άλλα σημαντικά πρόσωπα στη ζωή του. Ρωτήστε τους τι παρατηρούν και μετά μιλήστε με το παιδί σας. Αν τα πράγματα νιώθετε πως είναι πέρα από τον έλεγχό σας, μιλήστε με τον παιδίατρο για παραπομπή σε κάποιον ειδικό.
Πηγή:
